ANDRIJEVICA - Stočni fond na području andrijevičke opštine desetkovan je u odnosu na minula vremena. Mještani potkomovskih sela ističu da na to ukazuju i brojne livade koje iz godine u godinu sve više zarastaju u korov. Oni navode da je, i pored velikih olakšica koje pruža „moderno doba”, sve manje zainteresovanih da se bave stočarstvom, a samim tim i da pokose imanja koja su kosili njihovi očevi i djedovi. Ističu da uzroke ovakvog stanja treba tražiti u sve prisutnijoj migraciji lokalnog stanovništva i činjenici da na sjeveru Crne Gore nema organizovanog otkupa poljoprivrednih proizvoda.
-Priča crnogorskih zvaničnika da se o selu i poljoprivredi vodi dovoljno računa ne odgovara činjeničnom stanju. Država je, umjesto da daje podsticaj jačanju gazdinstava, nerazumnim potezima raskrčmila stada na prostoru Vasojevića. Dovoljno je pogledati nekadašnje njive i livade kako urastaju u korov i uvjeriti se da je stanje katastrofalno. S druge strane, ima i onih koji pokose imanje, ali sijeno ne mogu da prodaju, jer je stočni fond uništen. Ima mjesta gdje se mogu vidjeti stogovi sijena stari i po nekoliko godina. Siguran sam da bi se mladi ljudi posvetili stočarstvu kad bi imali neku sigurnost i garanciju da proizvode mogu da plasiraju po realnoj cijeni. Ovako, bježe od poljoprivrede i stočarstva, jer uviđaju da je unosnije primati socijalu nego obrađivati imanje. Uz to, nakupci profitiraju, a stočarima, nažalost, ostaju mrvice, što je, zaista, porazno. Tim prije, kad se zna da jedan stočar u toku godine uloži veliki trud i rad koji na kraju nema satisfakciju – ističe predsjednik Mjesne zajednice Kralje Milutin Đurković.
Da je stočni fond zaista desetkovan, svjedoči i moderna stočna pijaca u Andrijevici napravljena 2006. godine na obali rijeke Zlorečica. I pored toga što je pijaca, uz ulaganja od preko 50.000 eura, urađena po savremenim standardima, sa štandovima i vagom za mjerenje stoke, kao i s pratećim objektima i opremom, njene kapije godinama su zatvorene. Čitav objekat se praktično nalazi van funkcije, iako je prilikom otvaranja stočne pijace rečeno da potencijali za ekonomski razvoj Andrijevice, uglavnom, leže u poljoprivredi i turizmu, s tim što je uzgoj stoke jedna od primarnih poljoprivrednih aktivnosti.Poslednji popisi su pokazali da 80 odsto stanovništva u opštini Andrijevica živi na seoskom području. No, i pored toga, ponedjeljkom, kada je u Andrijevici pazarni dan, za razliku od nekih minulih vremena, na stočnom pazarištu se ne može naći nijedno grlo stoke namijenjeno prodaji. Kad nekome od andrijevičkih stočara treba da proda stoku, kupca mora potražiti na beranskoj stočnoj pijaci, prevaljujući pritom i po tridesetak kilometara u jednom pravcu.
-Zatvorena stočna pijaca u Andrijevici najbolje oslikava stanje u poljoprivredi. Držim sedam krava, ali kako stvari stoje, razmišljam da ih rasprodam i da se bavim nekim drugim poslom. Neorganizovani otkup sve više smanjuje stočni fond. Zato i livade ostaju nekošene, jer za mnoge to predstavlja uzaludan posao. To su gorka saznanja koja vrijeđaju poštene ljude sa sela, jer od stočara mnogo bolje prolaze oni koji se bave preprodajom droge ili nekim drugim sumnjivim poslovima- navodi Žarko Pajović, iz sela Konjuhe, prisjećajući se vremena kada se na mobama u podnožju Komova moglo vidjeti i po tridesetak kosača.
A da su se­o­ske mo­be na pro­sto­ru Va­so­je­vi­ća u ko­ji­ma je svo­je­vre­me­no uče­stvo­va­lo na de­se­ti­ne ko­sa­ča sprem­nih da, uz mo­mač­ku pje­smu, po ci­je­li dan na­sla­žu du­gač­ke ot­ko­se tra­ve po­sta­le pro­šlost po­tvr­đu­je i pred­sjed­nik Mje­sne za­jed­ni­ce Ko­nju­he Ra­ško Ba­bo­vić.
-Ri­jet­ko ko ko­si ruč­no. Ko­sa­či­ce su u pot­pu­no­sti pre­u­ze­le pri­mat. I ove go­di­ne broj­ne li­va­de osta­će ne­po­ko­še­ne. Sta­ri umi­ru, a mla­di od­la­ze. Za­to su osta­la sa­mo sje­ća­nja na mi­nu­la vre­me­na i zar­đa­le ko­se oka­če­ne na kli­no­vi­ma. Sve to uka­zu­je da će, ako se na­sta­vi ova­ko, li­va­de pot­pu­no ura­sti u šu­mu – na­gla­ša­va Ba­bo­vić.
D.J.


Iz­o­sta­le ga­ran­ci­je za ot­kup

Mje­šta­ni Pot­ko­mo­vlja is­ti­ču da je po­ra­ža­va­ju­će što dr­ža­va ne nu­di ni­ka­kve si­gur­ne ga­ran­ci­je ko­je bi da­le pod­sti­caj za pro­iz­vod­nju zdra­ve hra­ne.
-Da bi se tre­nut­na si­tu­a­ci­ja po­pra­vi­la, tre­ba­lo bi ak­ti­vi­ra­ti pro­daj­na mje­sta, gdje bi dr­ža­va ga­ran­to­va­la ot­kup po utvr­đe­nim i pri­hva­tlji­vim ci­je­na­ma. Te ga­ran­ci­je bi da­le si­gur­nost pro­iz­vo­đa­či­ma. Ta­ko bi mla­di lju­di kre­nu­li da se ba­ve po­ljo­pri­vre­dom i sto­čar­stvom i da tr­ži­štu nu­de zdra­vu eko­lo­šku hra­nu. Ako se to ne ura­di, stoč­ni fond će se iz go­di­ne u go­di­nu sma­nji­va­ti, a na­ša se­la ubr­zo će osta­ti pu­sta, dok će an­dri­je­vič­ka stoč­na pi­ja­ca svje­do­či­ti o ne­mo­ći i neo­zbilj­no­sti onih ko­ji su za­du­že­ni da pra­te i pod­sti­ču raz­voj sto­čar­stva – sma­tra Ba­bo­vić.


Pa­le si­je­no

Đur­ko­vić na­vo­di da na pro­sto­ru Va­so­je­vi­ća ne­ri­jet­ko pa­le po­ko­še­no si­je­no.
-Sje­ćam se kad su se lju­di gra­bi­li da ko­se tu­đe li­va­de ka­ko bi za se­be uze­li po­la ro­da. Sa­da nu­de ima­nja dža­be, ali ni­ko ne­će da ih uzme, jer ne­ma ra­ču­ni­ce. Ima lju­di ko­ji si­je­no sa­ku­pe u pla­sto­ve i da­ni­ma tra­že ne­ko­ga da to po­klo­ne. Me­đu­tim, na kra­ju su pri­nu­đe­ni da si­je­no za­pa­le, jer se ni­ko ne ja­vlja. To je po­ra­ža­va­ju­će sa­zna­nje, jer su i na­rod i dr­ža­va iz­gu­bi­li po­što­va­nje pre­ma ze­mlji – na­vo­di Đur­ko­vić.